Friday, March 23, 2018
Thursday, March 15, 2018
Հարութ Սասունյանի անբարո բիզնեսը
«Կալիֆոռնիա Կուրիեր» թերթի հրատարակիչ եւ խմբագիր Հարութ Սասունյանը, չարախնդալով հայ-թուրքական արձանագրությունների՝ իր բնորոշմամբ՝ «խայտառակ ջախջախման» առիթով, հարկ է համարում մի քանի «դասեր տալ» «Հայաստանի ղեկավարությանը» (ոչ միայն այսօրվա, այլև՝ ընդհանրապես)։ Մեծահոգաբար վերջինիս իրավասությանը թողնելով «Հայաստանի սահմաններում ապրողներին վերաբերող ներքին խնդիրները» (երեւի՝ գազ, ջուր, հոսանք, տրանսպորտ...)՝ մնացած դեպքերում պահանջում է.
«...նախքան նախաձեռնություններ սկսելը, որոնք ազդում են համայն հայության շահերի վրա, նրանք պետք է լուրջ խորհրդակցություններ անցկացնեն, որպեսզի համոզվեն, որ Հայաստանի և Սփյուռքի հայերի մեծամասնությունը համակարծիք է նրանց որոշումներին»՝՝
մասնավորապես առանձնցնելով երեք խնդիր.
Հայոց ցեղասպանությունը,
Հայաստանի տարածքային պահանջները Թուրքիայից,
Արցախյան հիմնահարցի վերջնական կարգավորումը։
Այսինքն թե՝ Հայաստանը այս հարցերի հետ կապված որեւէ քայլ կատարելիս պետք է ունենա Սփյուռքի «դաբրոն»։ Ընթերցողն անմիջապես պետք է հասկանա, որ այս ամենի հիմքում «ազգային միասնության» գաղափարն է եւ «բուռն հայրենասիրությունը»։
Այս առիթով՝ մի քանի արձանագրումներ եւ հռետորական հարցեր:
Այդպես էլ չիմացանք, թե ինպե՞ս, ի՞նչ մեխանիզմով, ի՞նչ մարմին է ներկայացնում ողջ հայկական Սփյուռքը։ Որպես կանոն՝ նման միտք արտահայտողները նկատի են ունենում անձամբ իրենց, առնվազն՝ նաեւ իրենց։ Այդպես էլ՝ Հարութ Սասունյանը։ Հիշեցնենք, իմիջիայլոց, նման շատ ավելի հին մի «դաս». 1918-1920թթ., Առաջին հանրապետության գործիչների խոստովանությամբ՝ աղետներ բերած արկածախնդրական քայլերը կատարվել են հենց «ազգային միասնության» հիմքով եւ Սփյուռքի «հայրենասիրական» ճնշումներին տեղի տալով։
Ասենք, որ Հայաստանի՝ որպես անկախ պետության, եւ նրանից (որպես ազգային կազմավորումներ) մի մակարդակ ցածր հայկական համայնքների փոխհարաբերությունների եւ իրավունքների մասին 1990 թվականից ի վեր գրվել է բազմիցս, մանրակրկիտ, մանրամասն, հանրամատչելի, հասկանալի։
Երեք տասնամյակ շարունակ բացատրվել է, որ, օրինակ, հիշյալ երեք հարցի այս կամ այն կերպ լուծումը անմիջական հետեւանքներ է ենթադրում Հայաստանի յուրաքանչյուր քաղաքացու, յուրաքանչյուր բնակչի համար՝ սկսած նյութականից մինչեւ ապահովության, անվտանգության, ճակատագրի, կյանքի խնդիրներ։ Մինչդեռ այդ երեք հարցերի այս կամ այն կերպ արծարծումը կամ լուծումը մազաչափ անգամ չի ազդելու Կալիֆոռնիայում ապրող Հարութ Սասունյանի եւ Հայաստանից դուրս աշխարհի որեւէ կետում ապրող որեւէ հարութսասունյանի վրա։
Ուստիեւ՝ որեւէ երկրում (այդ թվում եւ Հայաստանում) ապրող այդ երկրի (այդ թվում՝ Հայաստանի) քաղաքացին է ՄԻԱՅՆ, որ իրավասու է իր ճակատագրին առնչվող ցանկացած հարցում երկրի ղեկավարությանը որեւէ պահանջ ներկայացնել։ Մարդ անհարմար է զգում հիշեցնել այս տարրական քաղաքական գիտելիքը։
Իսկ գուցե Սփյուռքը մինչեւ հիմա, հանդես գալով որպես կազմակերպական մի ամբողջություն, հավասարապես կիսե՞լ է Հայաստանի քաղաքացուն բաժին հասած դժվարությունները՝ պատերազմը, էներգետիկ ճգնաժամը, սոցիալական ծանր վիճակը, եւ, դրանով իսկ, Հայաստանի իշխանության նկատմամբ նման պահանջներ դնելու գեթ բարոյական իրավո՞ւնք է ստացել (նույնիսկ նման դեպքում որեւէ ազգի սփյուռք նման իրավունք չպիտի ունենա մայր երկրի ու նրա քաղաքացու նկատմամբ)։
Դիտարկենք դա վերջին եւ ամենաթարմ օրինակի՝ Ղարաբաղի հիմնահարցի վրա։
Հայաստանի ժողովուրդը ամբողջ չորս տարի, նախ՝ դրվագային, ապա՝ լայնամասշտաբ պատերազմի մեջ ներքաշվեց հանուն Լեռնային Ղարաբաղի։ Պատերազմի մասնակիցների քանակը 30 հազարից շատ ավելին է։ Զոհերի թիվը՝ շուրջ 6000։ Այդ ժամանակ Սփյուռքի հայությունը գնահատվում էր երկու անգամ ավելի, քան կար Հայաստանում։ Բեռը համամասնորեն կիսած լինելու դեպքում պատերազմի կամավոր մասնակից 30 հազարից 20 հազարը պետք է լիներ Սփյուռքից։ Վազգեն Սարգսյանը պատերազմի ողջ ընթացքում գրպանում սրբորեն պահում էր Սփյուռքից Ղարաբաղում կամավոր կռվելու եկածների 12 հոգանոց ցուցակը... Այս ֆոնին մյուս հարցերից խոսելը պարզապես անիմաստ է դառնում։
Չենք մեղադրում ոչ մեկին, եւ չենք մեղադրել։
Չի՞ հասկանում Հարութ Սասունյանը, որ, մեղմ ասած, անպարկեշտություն է Կալիֆոռնիայում կամ աշխարհի ապահով մի այլ վայրում նստած՝ Հայաստանի, նրա քաղաքացու կյանքի, անվտանգության ճակատագրի որոշման հարցերում իրեն իրավունքներ վերապահել։ Չի՞ հասկանում, որ նման հարցադրումներով վիրավորում է Հայաստանը՝ որպես պետություն, ու նրա քաղաքացուն։
Չենք կարծում, թե չի հասկանում. թերթի խմբագիր է, թվում է՝ գրագետ մարդ։
Ո՞րն է, ուրեմն, բացատրությունը։
Աշխարհում կան բիզնեսի տեսակներ, որոնք արգելված են, դրանցով զբաղվելը քրեորեն պատժելի է։ Պատժելի է, եթե դրանք խախտում են մարդու իրավունքները կամ վնաս հասցնում հասարակական բարոյականությանը։ Այդ շարքում չկա կեղծ քաղաքական կատեգորիաների շահարկմամբ եւ կեղծ հայրենասիրության վրա արվող բիզնեսը, որը, սակայն, ոչ թե առանձին մարդկանց կամ մարդկանց խմբերի, այլ ամբողջ մի ժողովրդի համար կարող է ճակատագրական լինել, ուստիեւ՝ իր վնասակարությամբ եւ արգահատելիությամբ գերազանցում է բոլորին։ Չի արգելված՝ Հարութ Սասունյանն էլ զբաղվում է։
Ինչ վերաբերում է հայ-թուրքական արձանագրություններին, ղարաբաղյան կարգավորմանը եւ որեւէ այլ հարցի, ապա, կրկնենք, դրանց առիթով «Հայաստանի ղեկավարության» առջեւ խնդիրներ կարող է դնել կամ պահանջներ ներկայացնել միայն Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացին։
Աշոտ Սարգսյան
Sunday, March 11, 2018
Նիկոյանը ստախոս չէ, շատ ավելին է
Մարտի 1-ի խորհրդարանական լսումներին պաթոսով եւ հուզաթաթավ մի ելույթ ունեցավ նաեւ ժամանակին այս հարցով կազմված խորհրդարանական ժամանակավոր հանձնաժողովի նախագահ Ս. Նիկոյանը։ Խոսեց խղճից ու զգացմունքներից ու... կրկնեց նույն ստերը, ու շատ ավելին, ինչպիսի ստերով ու կեղծիքներով ժամանակին կազմել էր տխրահռչակ 150 էջանոց զեկույցը։ Հիշեցնենք՝ վերջինս այլ բան չէր, քան ստով, կեղծիքով ու ամենաանհեթեթ, ծիծաղելի բացատրություններով մեղքը ընդդիմության վրա բարդելը։
Տեսնելով, որ ոչ միայն Հայաստանում, այլեւ միջազգային ասպարեզում լիակատար իշխող է դառնում հակառակ՝ իրականությանը համապատասխանող տեսակետը՝ խայտառակ այս փաստաթուղթը հանվեց ԱԺ կայքից (ո՞ր օրենքի ո՞ր կետի համաձայն), ինչի շուրջ մամուլում աղմուկ բարձրացավ։ Հիմա ասում է՝ գնացեք կարդացեք զեկույցը։
Բայց դա մի կողմ։
Ասում է՝ այն ժամանակ ԱԺ հանձնաժողովը Ռ. Քոչարյանին, իբր, հրապարակային այսպիսի հարց է տվել. «Ասում ենք՝ դուք արտակարգ ռեժիմ հայտարարելը հիմնավորեցիք, հայտարարեցիք, որ ավտոբուսի հետեւից դուրս են գալիս ընդդիմադիրները, ավտոմատով կրակում են ու պախկվում են ավտոբուսի հետեւը: Բոլոր վիրավոր ոստիկաններից պարզվեց, նրանց փաստաթղթերը նայեցինք դատաբժշկական փորձաքննության, ոչ մի ոստիկան հրազենային վիրավորում չուներ: Բա հարց, պարոն նախագահ, բա որտեղի՞ց այդ ինֆորմացիան ձեզ, որի հիման վրա դուք որոշումներ ընդունեցիք, որը կարող է եւ ճակատագրական եղավ այդ իրադարձությունների զարգացման համար»:
Այսինքն՝ այս ամենը բացահայտվել է մինչեւ զեկույցը գրելը։
Իսկ, ահա, իր զեկույցում Նիկոյանը հիմնավորել է արտակարգ դրություն մտցնելը՝ որպես հիմնական փաստարկ, ըստ էության, կրկնելով Քոչարյանին.
«Նկատի ունենալով, որ... ցուցարարները հարձակումներ են գործել ոստիկանության զորքերի ծառայողների եւ ոստիկանության աշխատակիցների վրա, ապա արտակարգ դրություն մտցնելը անհրաժեշտություն էր»։
Ի՞նչ է ստացվում ըստ Նիկոյանի։
Ստացվում է, որ 2008թ. մարտի 1-ին Ռ. Քոչարյանը այդ ցուցարարների՝ ոստիկանության վրա հարձակումների, հատկապես՝ «ավտոբուսների հետեւից ավտոմատներով ոստիկանների վրա կրակելու» հիմնավորմամբ արտակարգ դրություն հայտարարելու հրամանագիր է ներկայացրել ԱԺ։ Այստեղ հավատալով նրան՝ հաստատել են այդ հրամանագիրը։ Հետո Նիկոյանի հանձնաժողովը մանրամասն ուսումնասիրություններով պարզել է, որ նման բան չի եղել եւ, անգամ, հրապարակային ամոթանք է տվել Ռ. Քոչարյանին՝ նրան մեղադրելով ստախոսության մեջ։ Բայց իրողությունը պարզելուց ու տված ամոթանքից հետո էլ իր ներկայացրած զեկույցում նույն Նիկոյանը նույն հիմնավորմամբ արդարացրել է Քոչարյանի կողմից արտակարգ դրություն մտցնելու մասին նույն հրամանագրի օրինականությունն ու անհրաժեշտությունը։
Դժվար է պատկերացնել... Սա ստախոսություն չէ, շատ ավելին է։ Թող ընթերցողը բառ ընտրի։
Հ. Գ. Պարզապես՝ Նիկոյանը «առողջ բնազդով» վախենում է. հիշյալ ելույթում ասում է, թե՝ զեկույցը «թողել ենք պատմությանը, ով երբ ուզենա ուսումնասիրել, թող ուսումնասիրի»։
Շատերն են երազում եւ շտապում, որ Մարտի 1-ը դառնա պատմություն։ Մարտի 1-ը ներկա է, հրատապ ներկա, պետականության առաջնային օրակարգային հարց։ Այն պատմություն կդառնա, երբ լիարժեք կբացահայտվեն դրա երեք կարգի հանցագործները՝ ապօրինի հրաման տվողները, այդ հրամանները կատարողները եւ հանցագործությունը պարտակողները։ Նիկոյանը գիտակցում է, որ ինքը այս վերջին կատեգորիայի մեջ առաջիններից մեկն է։ Ահա եւ նրա ելույթի «պաթոսի» ու չքմեղանալու հիմքը։
Աշոտ Սարգսյան
«Ղարաբաղյան շարժման պատմություն 1988-1989» գրքի շնորհանդես
Գրքի հեղինակի հարցազրույցը Ազատություն ռադիոկայանում
Արամ Մանուկյանը ներկայացնում է «Ղարաբաղյան շարժման պատմություն 1988-1989» գիրքը
Հեղինակը ներայացնում է «Ղարաբաղյան շարժման պատմություն 1988-1989» գիրքը
Ալեքսան Հակոբյանը ներկայացնում է «Ղարաբաղյան շարժման պատմություն 1988-1989» գիրքը
Subscribe to:
Posts (Atom)